مقدمه
انتخاب یک سنتور مناسب، گامی مهم در مسیر یادگیری و نواختن این ساز است. با توجه به اینکه سازهای موجود در بازار از نظر جنس چوب، کیفیت ساخت، نوع صدا و قیمت متفاوت هستند، برای خرید سنتور مناسب و کارآمد نیاز به شناخت دقیق از این موارد است. اگر قصد دارید با دانش و اطمینان بیشتری به انتخاب سنتور بپردازید، راهنمای جامع خرید سنتور بهترین منبع برای شما خواهد بود. در ادامه، به بررسی جزئیات مختلف سنتور، انواع آن و نکاتی که در هنگام خرید باید مدنظر قرار دهید، خواهیم پرداخت.
راهنمای جامع خرید سنتور
راهنمای جامع خرید سنتور بر اساس انواع آن
با توجه به اینکه سنتور در اندازه‌ها و سبک‌های مختلفی ساخته می‌شود، آشنایی با انواع آن برای خرید یک ساز مناسب ضروری است. در ادامه با تمرکز بر راهنمای جامع خرید سنتور، به معرفی انواع مختلف ساز سنتور و ویژگی‌های هر کدام می‌پردازیم.
سنتور لا کوک
این نوع سنتور دارای دو ردیف 9 تایی خرک می‌باشد و به‌دلیل ساختار انتقالی خود، صدای خاصی تولید می‌کند. در این ساز، نت "دو" صدایی مشابه با "ر" دیاپازون دارد. به‌همین دلیل، نت‌نویسی این سنتور باید یک پرده پایین‌تر از دیگر سازهای سنتور انجام شود. این ویژگی باعث شده که سنتور لا کوک به گزینه‌ای ایده‌آل برای گروه‌نوازی تبدیل گردد؛ چرا که توانایی ایجاد هماهنگی دقیق با سایر سازها را دارد.
سنتور سل کوک
اگر مبتدی هستید خرید سنتور سل کوک را در نظر بگیرید. سنتور سل کوک به‌طور معمول برای آموزش به‌کار می‌رود. این ساز، مانند سنتور لا کوک، دارای دو ردیف 9 تایی خرک می‌باشد، اما تفاوت اصلی آن در اندازه و ابعاد آن است. نت "دو" در سنتور سل کوک هم‌صدا با "دو" دیاپازون است که این امر باعث می‌شود صدای تولید شده از این ساز، به‌عنوان معیار اصلی در آموزش سنتور در نظر گرفته شود.
سنتور کروماتیک
چنانچه می‌خواهید نوازندگی را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کنید خرید سنتور کروماتیک گزینه مناسبی است. سنتور کروماتیک به‌خاطر تعداد خرک‌های بیشتر، توانایی تولید نیم پرده و ربع پرده را دارد. این ساز با داشتن 30 خرک، می‌تواند 41 صدای مختلف ایجاد کند که این ویژگی آن را به انتخابی مناسب برای گروه‌نوازی‌های پیشرفته و حرفه‌ای تبدیل کرده است.
سنتور کروماتیک بم
سنتور کروماتیک بم، با داشتن 35 خرک، توانایی تولید 35 صدا را دارد. این نوع سنتور، در صداهای بم‌تر تمرکز بیشتری دارد و به‌همین خاطر در گروه‌نوازی‌ها و اجرای قطعاتی که نیازمند صداهای عمیق‌تر و بم‌تر هستند، به‌کار می‌رود. خرک‌های این ساز نسبت به سنتور کروماتیک در صداهای بالا کمتر است، اما همچنان می‌تواند طیف وسیعی از صداها را تولید کند.
سنتور باس
سنتور باس با جعبه بزرگتر و روکش فلزی خود، صدایی بسیار بم‌تر و عمیق‌تر نسبت به دیگر سنتورها تولید می‌کند. این ساز دارای خرک‌های کمتری می‌باشد و بر روی هر خرک 2 تا 3 سیم عبور کرده است. همین ویژگی باعث ایجاد صدای بم و متفاوت می‌شود. سنتور باس به‌دلیل ساختار خاص و صدای منحصر به فرد خود، در اجرای قطعاتی که نیازمند صدای بم و قدرتمند هستند، به‌کار می‌رود.
خرید سنتور با کیفیت از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا بر کیفیت صدای تولید شده تاثیر مستقیم می‌گذارد.
نکات کلی در راهنمای جامع خرید سنتور
خرید سنتور به‌عنوان یکی از اصیل‌ترین و دلنشین‌ترین سازهای موسیقی ایرانی، نیازمند دقت و آگاهی کامل از ویژگی‌های فنی و ظاهری این ساز است. با توجه به نکات راهنمای جامع خرید سنتور، می‌توانید بهترین ساز را برای خود انتخاب کنید.
- کیفیت چوب سنتور: چوب سنتور تاثیر مستقیمی بر کیفیت صدای تولید شده دارد. رایج‌ترین و بهترین نوع چوب برای ساخت سنتور، چوب گردو است. چوب گردو به‌دلیل استحکام، پایداری و طنین خاصی که به صدا می‌بخشد، در ساخت سنتورهای با کیفیت بالا استفاده می‌شود. چوب توت نیز یکی دیگر از گزینه‌های رایج است که به‌خاطر وزن سبک‌تر و انعطاف‌پذیری بیشتر، در ساخت سنتور کاربرد دارد. دقت کنید که هرچه چوب سنتور خشک‌تر و متراکم‌تر باشد، صدای تولید شده از ساز شفاف‌تر و رساتر خواهد بود.
- صدای سنتور: صدای سنتور باید شفاف، روشن و بدون نویز باشد. برای بررسی کیفیت صدا، باید سنتور را بنوازید و به نت‌های مختلف و هماهنگی آن‌ها گوش دهید. صدای سنتور نباید تیز یا بیش از حد بم باشد؛ بلکه میان نت‌ها باید توازن و هارمونی مناسبی برقرار شود.
- اندازه و ابعاد سنتور: سنتورهای بزرگتر معمولا صدای بم‌تر و عمیق‌تری تولید می‌کنند، در حالی که سنتورهای کوچکتر صدایی تیزتر و روشن‌تر دارند. برای نوازندگان مبتدی، توصیه می‌شود از سنتورهای استاندارد با اندازه‌های معمول استفاده کنند تا با نحوه نواختن و تنظیم ساز به‌خوبی آشنا شوند.
- نوع و تعداد سیم‌ها: سنتورهای استاندارد دارای 72 سیم هستند که به چهار دسته 18 تایی تقسیم می‌شوند. سیم‌های سنتور از برنج یا فولاد هستند و هر کدام از این جنس‌ها ویژگی‌های صدایی خاصی دارند. سیم‌های برنجی صدای گرم‌تر و نرم‌تری تولید می‌کنند، در حالی که سیم‌های فولادی صدایی شفاف‌تر و تیزتر دارند.
- کیفیت صفحه رویی و پشتی: صفحه رویی باید از چوب با کیفیت و بدون ترک یا عیوب ساختاری باشد. صفحه پشتی سنتور نیز باید استحکام کافی داشته و از چوبی با کیفیت ساخته شده باشد تا بتواند به‌درستی از ساز محافظت کند.
- ساختار و کیفیت خرک‌ها: خرک‌های سنتور باید از چوبی با کیفیت و با دقت بالا ساخته شوند تا بتوانند صدای شفاف و دقیقی ایجاد کنند. به‌طور معمول خرک‌ها از چوب گردو یا شمشاد ساخته می‌شوند. در هنگام خرید، دقت کنید که خرک‌ها به‌خوبی روی صفحه سنتور قرار گرفته و هیچ گونه حرکت غیرمعمولی نداشته باشند.
خرید سنتور دست دوم می‌تواند اقتصادی‌تر باشد، اما باید به دقت چوب و خرک‌ها را بررسی کنید.
- کوک پذیری سنتور: سنتور باید به‌راحتی کوک شود و کوک آن به‌مدت طولانی حفظ گردد. اگر سنتور به‌راحتی از کوک خارج می‌شود، ممکن است مشکل در ساختار خرک‌ها یا سیم‌ها وجود داشته باشد.
- برند و سازنده سنتور: برندهای معتبر از مواد اولیه با کیفیت و تکنیک‌های ساخت دقیق استفاده می‌کنند که این امر منجر به تولید سازهای با کیفیت و ماندگار می‌شود. انتخاب سنتور از سازندگان معتبر می‌تواند تضمینی برای دریافت یک ساز با کیفیت بالا باشد.
- قیمت سنتور: قیمت سنتور بر اساس کیفیت ساخت، جنس چوب، برند و ویژگی‌های فنی آن متفاوت است. سنتورهای حرفه‌ای و سفارشی قیمت بالاتری دارند، اما اگر به‌دنبال سنتوری با کیفیت برای شروع یادگیری هستید، می‌توانید گزینه‌های مقرون به صرفه‌تری را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که قیمت بالاتر لزوما به‌معنای کیفیت بهتر نیست، بلکه باید به ویژگی‌های ساز و نیازهای خود توجه کنید.
سیم‌های سنتور باید از نظر زنگ‌زدگی و خوردگی بررسی شوند.
راهنمای جامع خرید سنتور دست دوم
خرید سنتور دست دوم یک راهکار عالی برای دستیابی به یک ساز با کیفیت با پرداخت هزینه کمتر است. با این‌حال، خرید ساز دست دوم به‌دقت و توجه بیشتری نسبت به خرید ساز نو نیاز دارد. چرا که ممکن است ساز دچار فرسودگی، نقص‌های پنهان یا مشکلاتی باشد که بر کیفیت صدای آن تاثیر بگذارد. برای خرید ساز دست دوم علاوه بر نکاتی که در بخش راهنمای جامع خرید سنتور گفته شد، می‌بایست موارد دیگری را در نظر بگیرید.
- بررسی سلامت چوب سنتور: یکی از مهم‌ترین نکات در خرید سنتور دست دوم، بررسی سلامت چوب ساز است. چوب سنتور باید بدون ترک، شکستگی، تاب یا خمیدگی و هرگونه نشانه‌ای از آسیب‌دیدگی باشد. ترک‌ها می‌توانند به‌مرور زمان گسترش یافته و باعث کاهش کیفیت صدا و دوام ساز شوند.
- وضعیت خرک‌ها و پل‌ها: هنگام خرید سنتور دست دوم، حتما وضعیت خرک‌ها و پل‌ها را بررسی کنید. خرک‌ها و پل‌های داخلی باید به‌درستی و محکم روی صفحه ساز قرار گرفته و هیچ‌گونه تغییر شکل، جابجایی یا لق بودن نداشته باشند.
- بررسی سیم‌ها و کوک‌پذیری: سیم‌های سنتور در سازهای دست دوم ممکن است به‌دلیل استفاده طولانی مدت فرسوده یا زنگ‌زده باشند. هنگام خرید سنتور دست دوم، حتما سیم‌ها را از نزدیک بررسی کنید و به‌دنبال نشانه‌هایی از زنگ‌زدگی یا خوردگی بگردید.
- بررسی تنظیمات و پایداری ساز: تنظیمات سنتور شامل ارتفاع خرک‌ها، فاصله و کوک سیم‌ها است که بر روی کیفیت صدای ساز تاثیر می‌گذارند. هنگام خرید سنتور دست دوم، باید اطمینان حاصل کنید که تنظیمات ساز به‌درستی انجام شده و ساز در حالت پایداری قرار دارد.
- پرس‌وجو از سابقه و نگهداری ساز: هنگام خرید سنتور دست دوم، یکی از نکات مهم پرس‌وجو از سابقه ساز و نحوه نگهداری آن توسط صاحب قبلی است. سعی کنید اطلاعاتی درباره سن ساز، شرایط نگهداری، میزان استفاده و هرگونه تعمیرات یا تغییراتی که روی ساز انجام شده، به‌دست آورید. اگر ساز در شرایط مناسبی نگهداری شده و تعمیرات ضروری به درستی انجام گرفته باشد، ارزش خرید بیشتری خواهد داشت. در این مرحله، صداقت فروشنده نیز اهمیت دارد. از فروشنده بخواهید که در مورد هرگونه نقص یا مشکل ساز با شما صادق باشد. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری در خرید بگیرید و از مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کنید.
سنتورهای دست دوم چنانچه به‌خوبی نگهداری شده باشند، صدای بهتری ارائه می‌دهند.
- ارزیابی قیمت و ارزش خرید: قیمت سنتور دست دوم باید بر اساس کیفیت، سلامت ساز و سابقه آن تعیین شود. قیمت‌گذاری سنتورهای دست دوم بسیار متفاوت است. به‌همین دلیل باید با دقت ارزیابی شود. اگر ساز دارای عیوب جزئی است، می‌توانید برای کاهش قیمت با فروشنده مذاکره نمایید. با این‌حال، چنانچه ساز دچار مشکلات جدی می‌باشد، بهتر است از خرید آن صرفه‌نظر کنید. زیرا تعمیرات ممکن است هزینه‌بر باشد و کیفیت نهایی ساز را تحت‌تاثیر قرار دهد.
- بررسی ساز با کمک یک متخصص: اگر خودتان تجربه کافی در ارزیابی سنتور دست دوم ندارید، کمک گرفتن از یک متخصص یا نوازنده حرفه‌ای می‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. متخصصان می‌توانند به شما کمک کنند تا ساز را از نظر فنی و صدایی به‌درستی ارزیابی کرده و از صحت خرید خود مطمئن شوید. همچنین، آن‌ها می‌توانند مشکلات پنهان یا نقص‌هایی که برای شما قابل تشخیص نیستند را شناسایی کنند. برای خرید سنتور کافیست به فروشگاه موسیقی دلارام مراجعه و به‌صورت حضوری از مشاوره کارشناسان بهره‌مند شوید.