مقدمه
گیتار، این همراه همیشگی موسیقی، با صدایی دلنشین و ظرافت بینظیرش، محبوبیت خود را در میان نوازندگان و شنوندگان در سراسر جهان حفظ کردهاست، اما همین گیتار در گذر زمان و با پیشرفت فناوریهای مرتبط با ساخت ساز، به انواع مختلفی تقسیم شده که هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. گیتار کلاسیک و آکوستیک، دو نوع بسیار رایج از این ساز هستند که تفاوتهای اساسی در ساختار، صدا و کاربردهای موسیقایی دارند. با شناخت تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک، نوازندگان میتوانند پتانسیلهای نهفته خود و سازشان را کشف کنند و به دنیای موسیقی قدم بگذارند.
گیتار آکوستیک صدای بلندتری تولید میکند و مناسب اجراهای زنده بدون میکروفون است. گیتار کلاسیک برای اجراهای انفرادی و صدای ملایمتر استفاده میشود.
معرفی اجمالی گیتار کلاسیک
گیتار کلاسیک از جمله سازهای زهی و زخمهای است که بهدلیل ویژگیهای خاص خود، نقش مهمی در موسیقی کلاسیک و فولکلور ایفا میکند. تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک از مهمترین موضوعاتی است که باید در شناخت این ساز بررسی شود. بهدلیل صدای گرم، قابلیت اجرای کنترپوانتیک و همچنین استفاده از سیمهای نایلونی، گیتار کلاسیک بهعنوان سازی منحصربهفرد در دنیای موسیقی شناخته میشود.
تاریخچه گیتار کلاسیک به هزاران سال پیش بازمیگردد. اجداد این ساز در هزارههای اول و دوم پیش از میلاد در خاور نزدیک نواخته میشدند. گیتار امروزی حاصل تکامل سازهای زهی گذشته است که به تدریج در اروپا و به ویژه اسپانیا به شکل امروزی خود رسید.
گیتار کلاسیک دارای ویژگیهای ساختاری خاصی است که آن را از سایر گیتارها، بهویژه گیتار آکوستیک، متمایز میکند. این گیتار دارای شش سیم است که سیمهای زیرین از نایلون و سیمهای بم از فلز پیچیدهشده بر نایلون ساخته شدهاند. تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در این بخش بسیار مهم است؛ زیرا سیمهای نایلونی صدایی نرمتر و گرمتر از سیمهای فلزی گیتار آکوستیک تولید میکنند و فشار کمتری بر انگشتان نوازنده وارد میشود.
یکی از دلایل عمده تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک، تمایز در صدای تولیدی آنهاست. گیتار کلاسیک بهخاطر سیمهای نایلونی صدای گرمتر، نرمتر و مناسب برای قطعات آرامتر و کلاسیک دارد. در مقابل، گیتار آکوستیک که دارای سیمهای فلزی میباشد، صدای بلندتر و پرطنینتری تولید میکند که برای سبکهای پاپ، راک و کانتری مناسبتر است. گیتار کلاسیک بیشتر در اجرای قطعات تکنوازی و کنسرتوها کاربرد دارد، در حالی که گیتار آکوستیک بهطور گستردهای در گروههای موسیقی استفاده میشود.
گیتار کلاسیک اغلب برای سبکهای موسیقی کلاسیک و فلامنکو مناسبتر است.
بررسی کوتاه گیتار آکوستیک
گیتار آکوستیک یکی از پرکاربردترین و شناختهشدهترین انواع گیتار در موسیقی مدرن است که بهدلیل ویژگیهای خاص خود، طرفداران زیادی دارد. این ساز بهطور طبیعی و بدون نیاز به تجهیزات الکترونیکی، صدای سیمها را در بدنه توخالی خود تقویت میکند و در سبکهای موسیقی متعددی نظیر بلوز، کانتری، فولک و راک بهکار میرود. با اینکه ظاهر گیتار آکوستیک مشابه گیتار کلاسیک است، تفاوتهای اساسی در ساختار، جنس سیمها و نوع صدای تولیدی دارد.
گیتار آکوستیک در دوران مدرن از سازهای زهی ابتدایی و نیز گیتارهای اولیه اسپانیایی الهام گرفته است. با رشد صنعت موسیقی و ظهور سبکهای مدرن مانند بلوز و کانتری در آمریکا، گیتار آکوستیک با سیمهای فلزی جایگاه ویژهای پیدا کرد. این ساز با صدای بلند و زنگدار خود بهویژه در اجراهای زنده بسیار محبوب شد و به تدریج نقش مهمی در موسیقی عامهپسند ایفا کرد.
گیتار آکوستیک بهلحاظ ساختاری تفاوتهای قابلتوجهی با گیتار کلاسیک دارد. بدنه بزرگتر، سیمهای فلزی و صفحه صدای ضخیمتر، از جمله ویژگیهای ساختاری اصلی گیتار آکوستیک هستند که به این ساز صدایی بلند و طنیندار میبخشند.
یکی از ویژگیهای برجسته گیتار آکوستیک، صدای زنگدار و طنیندار آن است که بهدلیل استفاده از سیمهای فلزی و ساختار بدنه بزرگتر، از سایر گیتارها متمایز میشود. تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک از این نظر مشهود است که گیتار کلاسیک بهدلیل سیمهای نایلونی صدایی ملایمتر دارد. در حالی که گیتار آکوستیک بهخاطر صدای زنده و طنین زنگدار، مناسب سبکهای موسیقی پرانرژی است.
بدنهی گیتار آکوستیک بزرگتر از گیتار کلاسیک است و این ویژگی باعث ایجاد بیس و حجم صدای بیشتری میشود.
مقایسه و تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک
اگر بهدنیای گیتار علاقهمند هستید، احتمالا با دو نوع اصلی آن، یعنی گیتار کلاسیک و آکوستیک، برخورد کردهاید. هر دو این سازها صدایی زیبا و دلنشین تولید میکنند، اما تفاوتهای قابلتوجهی در ساختار، صدا و کاربرد آنها وجود دارد که انتخاب را برای نوازندگان مبتدی و حرفهای پیچیده میکند.
سیمها
اصلیترین تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در نوع سیمهای آنهاست. گیتار کلاسیک بهجای سیمهای فلزی، از سیمهای نایلونی بهره میبرد. این سیمها برای نوازندگان مبتدی مناسبتر هستند؛ چرا که بهدلیل ضخامت و انعطاف بیشتر، فشار کمتری به انگشتان وارد میکنند. در مقابل، گیتارهای آکوستیک به سیمهای فلزی تجهیز شدهاند که صدای تیز و زنگدار بیشتری دارند. بههمین دلیل برای سبکهایی چون بلوز، فولک و راک مناسب هستند.
سیمهای گیتار کلاسیک از نایلون ساخته شدهاند و صدایی گرم و ملایم ایجاد میکنند، در حالی که سیمهای فلزی گیتار آکوستیک صدایی روشن و زنگدار دارند.
بدنه
تفاوت دیگر گیتار کلاسیک با آکوستیک در طراحی بدنه است. گیتارهای کلاسیک بدنه کوچکتری دارند و اغلب صدای لطیفتری تولید میکنند، در حالی که بدنه گیتارهای آکوستیک بزرگتر است و اغلب به شکل معروف دِرِدنات (dreadnought) ساخته میشود. این طراحی موجب شده که گیتار آکوستیک صدای پرحجمتر و با بیس بیشتری تولید کند. بهعلاوه، بسیاری از گیتارهای آکوستیک دارای طراحی کاتاِوی (Cutaway) هستند، بهطوری که بخشی از بدنه در سمت بالا بریده شده تا دسترسی به فرتهای بالاتر راحتتر گردد. این ویژگی بهطور معمول در گیتارهای کلاسیک دیده نمیشود.
بدنه گیتار کلاسیک کوچکتر و سبکتر است، در حالی که بدنه گیتار آکوستیک بزرگتر و حجیمتر بوده و صدایی قویتر و باس بیشتری تولید میکند.
صفحه انگشتگذاری (فرت بُرد)
تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در صفحه انگشتگذاری نیز مشهود است. صفحه انگشتگذاری در گیتارهای کلاسیک پهنتر است و این امر فاصله بین سیمها را بیشتر میکند. این ویژگی به نوازندگان امکان میدهد نتها را راحتتر تفکیک کنند و کنترل بهتری روی انگشتگذاری داشته باشند، اما برای افراد مبتدی مانعی بر سرعت نوازندگی خواهد بود. در گیتارهای آکوستیک، صفحه انگشتگذاری باریکتر است و فاصله بین سیمها کمتر، که باعث سهولت در اجرای تکنیکهایی مانند باره گرفتن و نواختن سریعتر میشود.
فرت برد گیتار کلاسیک پهنتر و معمولا صافتر است، در حالی که فرت برد گیتار آکوستیک نازکتر و فاصله بین سیمها کمتر میباشد.
سردسته
تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در شکل سردسته نیز مشهود است. سردسته گیتارهای کلاسیک پهنتر و معمولا به شکل دایرهای است، بهطوری که سیمها با فاصله بیشتری در کنار هم قرار میگیرند. در مقابل، سردسته گیتارهای آکوستیک باریکتر و مربعیشکل بوده و سیمها به هم نزدیکترند. سردسته باریکتر به نوازندگان گیتار آکوستیک کمک میکند در نواختن سرعت بیشتری داشته باشند.
صدادهی
گیتار کلاسیک بهدلیل سیمهای نایلونی و بدنه کوچکتر، صدایی گرم، آرام و لطیف تولید میکند و برای سبکهای کلاسیک، فلامنکو و موسیقی اسپانیایی بسیار مناسب است. در مقابل، صدای گیتار آکوستیک زنگدار، شفاف و با رزونانس بالاست که در موسیقیهای بلوز، کانتری، راک و فولک کاربرد دارد. از این رو، نوازندگانی که بهدنبال صدای پرانرژیتر و زنگدار هستند اغلب گیتار آکوستیک را انتخاب میکنند.
قیمت
گیتارهای کلاسیک اغلب ارزانتر از گیتارهای آکوستیک هستند. بههمین دلیل، بسیاری از مبتدیان و نوآموزان به سراغ گیتار کلاسیک میروند. این اختلاف قیمتی ناشی از تفاوت در مواد اولیه و پیچیدگیهای ساخت است. گیتار آکوستیک با سیمهای فلزی و طراحی بدنه محکمتر، عموما هزینه بیشتری نسبت به گیتار کلاسیک دارد.
کاربرد
گیتار کلاسیک برای سبکهای موسیقی کلاسیک و سنتی و حتی پاپ مناسبتر است. زیرا صدایی ملایم و آرام را منتقل میکند. از طرف دیگر، گیتار آکوستیک بهخاطر صدای قوی و پرانرژی در سبکهای بلوز، راک، کانتری و فولک مورد توجه قرار میگیرد و بسیاری از نوازندگان از آن برای اجرای قطعاتی با سرعت بالا و ضرب آهنگ قوی استفاده میکنند.
سبک نواختن گیتار کلاسیک بیشتر بر روی تکنیکهای پیچیده و ملودیک تمرکز دارد، در حالی که گیتار آکوستیک برای نواختن ریتمهای ساده و آهنگهای متنوع در ژانرهای مختلف استفاده میشود.
تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در تکنیکهای نوازندگی
گیتار کلاسیک بهطور معمول با انگشتان نواخته میشود و نوازندگان تکنیکهای متنوعی مانند ترمولو، پیتزیکاتو و آرپژ را بهکار میبرند. این تکنیکها باعث شده که گیتار کلاسیک بتواند قطعات پیچیده کنترپوانتیک را بهخوبی اجرا کند. برخلاف گیتار آکوستیک که اغلب با پیک نواخته میشود و در موسیقیهای مدرن مورد استفاده قرار میگیرد، گیتار کلاسیک بیشتر در سبکهای کلاسیک، باروک و رومانتیک بهکار میرود. تفاوت گیتار کلاسیک با آکوستیک در همین بخشها نمایان میشود، چراکه هر یک از این گیتارها در سبکها و ژانرهای متفاوتی از موسیقی کاربرد دارند.