اگر جزء افرادی باشید که عاشق موسیقی هستند، همیشه علاقه مند به یادگیری و نواختن طیف گسترده ای از ساز ها خواهید بود؛ حتی ساز هایی که کمتر بین عموم شناخته شده اند. یادگیری و نواختن ساز های جدید می تواند به پیشرفت در حوزه کاری شما منجر شود. یکی از ساز هایی که کمتر بین عموم مردم شناخته شده است و نوعی ساز منحصر به فرد محسوب می شود، ساز کالیمبا است. در این مقاله درمورد این ساز و ویژگی ها و اجزای آن توضیح داده شده است.

معرفی ساز کالیمبا

ساز کالیمبا یکی از ساز های کمتر شناخته شده است که با نام های امبیرا (mbira) یا پیانوی انگشتی نیز شناخته می شود. این ساز را می توان یکی از آسان ترین ساز ها برای یادگیری دانست. به همین دلیل است که بسیاری از افراد مبتدی و حتی حرفه ای و نیمه حرفه ای به یادگیری و نحوه نواختن آن علاقه مند هستند.

در واقع ساز امبیرا یک آلت موسیقی دستی با تیغه های فلزی است که برای تولید صدا بر روی آن ضربه های آرامی زده می شود. بدنه این ساز در اکثر مواقع از چوب ساخته می شود؛ اما مدل های دیگری از آن که از که با نام های اکریلیک بین مردم شناخته می شود نیز محبوب است.

وقتی با این ساز می نوازید،تیغه های ساز صدایی شفاف، روشن و تقریبا ضربه ای ایجاد می کنند. کیفیت صدای این ساز بسیار دلپذیر است و توجه هر شنونده ای را به خود جلب می کند.

ساختار ساز کالیمبا

ساز کالیمبا دو قسمت اصلی دارد. قسمت اول آن بدنه ساز است و قسمت دوم ساز نیز تیغه آن است. البته امکان تقسیم بندی به قسمت های کوچک تر نیز وجود دارد؛ اما به طور کلی این ساز از نظر نوازندگان حرفه ای آن نیز به همین دو قسمت کلی تقسیم می شود.

• بدنه ساز

قسمت بدنه ساز، بخش اصلی آن است که معمولا از چوب ساخته می شود. اما امکان ساخت آن از اکریلیک و گاهی اوقات از مواد دیگر نیز وجود دارد. به طور کلی بهترین ماده برای ساخت بدنه ساز چوب است.

• تیغه ساز

تیغه های ساز کالیمبا در واقع زبانه ها یا میله های فلزی آن هستند که به صورت عمودی بر روی ساز قرار گرفته اند و تا پایین آن کشیده شده اند. با ضربه زدن روی تیغه ها می توان صدای مخصوص ساز را تولید کرد. اکثر کالیمبا های استاندارد 17 تیغه دارند. البته امکان تولید این ساز با تعداد بیشتر و کمتر تیغه نیز وجود دارد.

• پل ساز

اگر بخواهیم ساز را به قسمت های دیگر نیز تقسیم کنیم، باید بگوییم که ساز چندین قسمت دیگر از جمله پل نیز دارد. در واقع پل ساز کالیمبا قسمتی از آن است که به صورت افقی از روی آن می گذرد و بدنه و تیغه ها را از یکدیگر جدا می کند. طول متفاوت تیغه ها نسبت به پل باعث می شود که هر تیغه در هنگام ضربه زدن نت یا گام ایجاد کند.

• حفره صوتی جلو

هدف از حفره صوتی جلو تقویت صدای تولید شده توسط ساز است. البته باید گفت که همه ساز های امبیرا حفره صدا ندارند؛ چرا که برخی از مدل ها ممکن است متفاوت باشند.

• حفره صوتی پشت

مشابه حفره صوتی جلو، حفره های صوتی پشت معمولا در کالیمبا های توخالی دیده می شوند. اما عملکرد سوراخ صوتی پشت کمی متفاوت است. در واقع این سوراخ برای تغییر صدای یک نت پس از ضربه زدن است. این حفره در واقع حکم افکت برای ساز را دارد و می توان از آن برای افزودن بافت اضافی به آهنگ استفاده کرد.

کالیمبا از چه ساخته می شود؟

از آن جایی که خاستگاه این ساز به آفریقا بر می گردد، بدنه یا تخته ساز را با استفاده از چوب سخت آفریقایی می سازند. البته امروزه با توجه به فراگیر شدن آن، مدل های مختلفی از ساز با بدنه هایی از جنس های مختلف ساخته می شود. برای مثال مدل های فلزی و اکریلیکی ساز کالیمبا بسیار محبوب هستند.

تیغه های ساز نیز همیشه از فلز ساخته می شود. بهترین فلز برای ساخت تیغه های ساز فولاد فنری است. برای اتصال این دو قسمت و مشخص کردن مرز بین تیغه و بدنه نیز از پل استفاده می شود. پل در واقع از سه میله فلزی یا چوبی ساخته می شود که به صورت افقی در امتداد بدنه ساز قرار دارد.

پل علاوه بر مشخص کردن مرز بین بدنه و تیغه ها، وظیفه ثابت نگه داشتن تیغه ها را نیز دارد. میزان بیرون زدگی تیغه از پل نیز می تواند روی تولید صدا تاثیر بگذارد. یعنی هر چه تیغه بیرون آمده از پل کوتاه تر باشد، صدای تولید شده توسط ساز کالیمبا بیشتر و بالعکس هر چه تیغه بلند تر باشد، به همان نسبت نت تولید شده نیز کمتر خواهد بود.

صدای کالیمبا چگونه است؟

این ساز صدایی واضح و سبک دارد. نحوه نواختن ساز نیز بسیار ساده است. شما می توانید تنها با ضربه زدن انگشتان شست دست خود بر روی ساز صدا تولید کنید. البته دقت داشته باشید که بسته به نحوه ضربه زدن انگشت ها، صدای تولید شده توسط ساز می تواند ملایم یا شدید باشد. به همین دلیل است که برای حرفه ای شدن در نواختن این ساز به تمرین زیادی نیاز دارید.

• فروشگاه موسیقی دلارام نمایندگی رسمی جکو در ایران می باشد برای خرید روی این لینک کلیک کنید

نتیجه گیری

کالیمبا یکی از ساز های دستی است که صدای سبک و بسیار زیبایی تولید می کند. منشا این ساز به قاره آفریقا بر می گردد و اولین استفاده کنندگان این ساز نیز مردم آفریقا بودند. اما رفته رفته این ساز به دیگر نقاط جهان نیز راه پیدا کرد و به سرعت محبوب شد. محبوبیت این ساز دلایل مختلفی از جمله آسان بودن نواختن آن، هزینه پایین تهیه آن و صدای زیبای آن است که باعث می شود اکثر مردم به خصوص افراد مبتدی به یادگیری آن علاقه زیادی داشته باشند. برای اینکه بیشتر با ساز کالیمبا آشنا شوید، در این مقاله درمورد ویژگی های این ساز توضیح داده شد.